Sitemize Hoşgeldiniz...

Fax 0212 242 19 54

Telefon 0212 242 22 09

Ticari Defter Tasdiklerinizi Unutmayın! Hapse Girebilirsiniz

Ana Sayfa » Vergi » Ticari Defter Tasdiklerinizi Unutmayın! Hapse Girebilirsiniz

2015 yılında kullanılacak tasdike tabi yasal defterler  31.12.2014 tarihine kadar notere tasdik ettirilmesi gerekmektedir.

Vergi mükelleflerinin mali mevzuat konusundaki bilgi noksanlıkları ve ihmalleri vergisel riskler, hatta hapis cezası riski getirmektedir.

Yasal defterlerin (ve özellikle yevmiye defterinin) ibraz edilememesi durumunda, usulsüzlük cezası, resen vergi tarhı ve daha önemlisi KDV indirimlerinin reddi şeklinde ciddi mali sıkıntılar doğabilir.

SGK mevzuatı açısından da tasdik ettirilmeyen, ibraz edilemeyen defterler için; 12 asgari ücret tutarında kadar idari para cezası ve ödenen primlerin iptalini gerektirir riskler ortaya çıkabilmektedir.

Çok ağır mali sonuçlar doğurabilecek hatta defter ibraz edememe hali hapis cezası ile yargılanmaya sebebiyet verebilecek olması sebebiyle yasal defterler zamanında tasdik ettirilmelidir.

Defterlerin yasal süresinden sonra tasdik edilmesinin, hiç tasdik edilmemesinin ve ya usulüne uygun tutulmasının sonuçları nelerdir?

VUK’ da Yasal defterlerin, süresinde tasdik ettirilmemesi ve herhangi birinin tutulmamış olması veya doğru bir vergi incelemesi yapılmasına imkân vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık olması,  kayıt nizamına ilişkin hükümlere uyulmaması veya defter tasdikinin yapılmaması usulsüzlük cezasını gerektirmektedir.

Tasdiki zorunlu olan yasal defterlerin, hiç tasdik ettirilmemiş olunması ya da defter kayıtlarının vergi matrahının doğru ve kesin olarak tespitine imkân vermeyecek derecede noksan, usulsüz ve karışık olması re’sen takdiri yoluna gidilmesini gerektirir ve de alış faturalarında yer alan katma değer vergisi indirim konusu yapılamamasına sebep olur.

Hatta defter ibraz etmeyen mükellef ibraz edememe gerekçesi ortaya koyamadığı takdirde, Vergi Usul Kanunu”nun 359/2”nci maddesindeki “Gizleme Suçu” işlemiş sayılarak savcılığa suç duyurusu yapılması sonucunda bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası istemi ile yargılanabilir.

Yeni Türk Ticaret Kanununa göre;  ticari defterlerini tutmayan, ticari defterlerinde ticari işleri ile ilgili iktisadi ve mali durumunu,  borç ve alacak ilişkilerini, bunların neticelerini ortaya koymayanlara, uzman kişilerce yapılacak incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir vermeyecek şekilde defter tutan tacirler 4.000 Türk Lirası idari para cezasıyla cezalandırılırlar.

Yeni Türk Ticaret Kanununa göre ticari defterlerin mevcut olmaması veya hiçbir kayıt içermemesi yahut bu Kanuna uygun saklanmaması hâllerinde, sorumlular üç yüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar.

SGK Mevzuatına göre;

İşyeri defter, kayıt ve belgelerini Kurumca yapılan yazılı ihtara rağmen onbeş gün içinde mücbir sebep olmaksızın ibraz etmeyenlere 12 asgari ücret tutarlarda idari para cezası uygulanır.

Defter ve belgelerin tümünü verilen süre içinde ibraz etmekle birlikte; maddede belirtilen kayıt geçersizliklerinin söz konusu olması halinde, İbraz etmeme cezasını geçmemek üzere geçersizlik hallerinin gerçekleştiği her bir takvim ayı için, aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.

Yasal Defter Tasdik Makamı Neresidir?
VUK’ una göre, tutulması zorunlu olan defterlerin tasdik ettirilmesi de zorunludur. Tasdike tabi bulunan yasal defterler; mükellefini işyerinin bulunduğu yerdeki notere, işyeri olmayan mükellefler ikametgâhının bulunduğu yerdeki noter veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlara tasdik ettirilir.

Defterlerin Yasal Süresinden Sonra Tasdik Edilmesinin Veya Hiç Tasdik Edilmemesinin Sonuçları Nelerdir?
VUK’ da Yasal defterlerin, süresinde tasdik ettirilmemesi usulsüzlük cezası uygulanmasını gerektirir. Yasal defterlerin, belirtilen sürenin sonundan başlayarak, bir ay içinde yapılacak tasdikler de geçerli sayılır ancak, ikinci derecede usulsüzlük cezası gerektirmektedir. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin, Kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirilenler, hiç tasdik ettirilmemiş sayılır. Tasdiki zorunlu olan yasal defterlerin, hiç tasdik ettirilmemiş olunması, birinci derecede usulsüzlük cezasını ve aynı zamanda dönem matrahının re’sen takdiri yoluna gidilmesini gerektirir.

Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 64/1  Md . 26.06.2012  tarih ve 6335 sayılı Kanunun 8.maddesiyle değiştirilen şeklinde; ‘ Ticari defterlerini tutmayan, ticari defterlerinde ticari işleri ile ilgili iktisadi ve mali durumunu,  borç ve alacak ilişkilerini, bunların neticelerini ortaya koymayanlara, uzman kişilerce yapılacak incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir vermeyecek şekilde defter tutan tacirler Dört bin Türk Lirası idari para cezasıyla cezalandırılırlar.

Yeni Türk Ticaret Kanunu’ nun 562/6. Md.Ticari defterlerin mevcut olmaması veya hiçbir kayıt içermemesi yahut bu Kanuna uygun saklanmaması hâllerinde, sorumlular üç yüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar.

Defterlere Kapanış Tasdiki Yapılması Yasal bir Zorunluluk mudur? Kapanış Tasdiki Yapılmasının önemi nedir?
VUK’ da yasal defterlere kapanış tasdiki yaptırılması gerektiğine dair herhangi bir hüküm yoktur. Bu nedenle kapanış tasdiki yaptırılmaması VUK yönünden re’sen takdir nedeni sayılmamaktadır. Ancak, Ticaret Kanunu açısından, kapanış tasdiki yaptırılmamış yasal defterin sahibi lehine ispat gücü kuvvetli değildir. Bu nedenle, yasal defterlerine kapanış tasdiki yaptırmayan mükelleflerin, defterlerinin kendi lehine delil olarak kabul edilmemesinden dolayı zarar görmeleri mümkündür. Kapanış tasdikinin önemi genellikle bir ticari uyuşmazlık durumunda anlaşılmakta olup TTK’ una göre tutulması zorunlu olan yasal defterlerin notere tasdik edilerek, dönem sonunda kapanış tasdiklerinin yapılması işletmeler açısından önem arz etmektedir.

Farklı Faaliyetlerde Bulunulması Halinde Yasal Defter Tasdiki Nasıl Olmalıdır?
Mükelleflerin, farklı adreslerde, farklı faaliyet kollarında faaliyetlerinin bulunması halinde, bu faaliyetlerin tek bir mükellefiyetle ilgili olması halinde, bütün işyerleri için bir defter tasdik ettirmeleri ve her faaliyeti bu defterin ayrı ayrı bölümlerinde izlemeleri gerekmektedir. Bu nedenle, farklı adreslerde, farklı konularda faaliyette bulunan mükelleflerin, farklı faaliyet kollarının da tek bir mükellefiyetle ilgili olması halinde, bu işyerlerinin her biri için ayrı defter tasdik ettirmeleri mümkün değildir (Noterler Birliği’nin 2006/52 sayılı genelgesi).

Yasal Defterlerin Saklama Süresi Ne Kadardır?
VUK’ una göre defter tutmak mecburiyetinde olan gerçek ve tüzel kişiler, tuttukları yasal defterleri, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmek zorundadırlar. Özel hesap dönemine tabi mükelleflerin defter ve belgeleri muhafaza süreleri, özel hesap döneminin sona erdiği takvim yılını izleyen yıldan itibaren beş yıldır. VUK ‘da beş yıl olan zamanaşımı süresi, defter ve belge saklama süresi ile defter ve belgelerin incelenebileceği süre olarak tam bir uyum göstermektedir. TTK’ una göre mükellefler kullandıkları yasal defter ve belgeleri on yıl geçinceye kadar saklamak zorundadır.

Yasal Defterlerin İbraz Edilmemesinin Sonuçları Nelerdir?
Yasal defter ve belgelerin vergi incelemesine ibraz edilmemesinin vergi kanunlarına göre ağır yaptırımı bulunmaktadır. Yasal defterlerin inceleme elemanlarına ibraz edilmemesi, mükellefin, defter kayıtlarının görülememesi nedeniyle, bu defterlere kayıt edilen belgelerde yer alan ve indirim konusu yapılan KDV’nin reddi sonucunu doğurabilir. Ayrıca, VUK’nun 359. Maddesine göre varlığı noter kayıtları ile tespit edilen ve tasdik edilen yasal defterlerin vergi incelemesine ibraz edilmemesi 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasını gerektirdiği unutulmamalıdır.

Fatih ÇOLAK
S.M.Mali Müşavir